W połowie wakacji kierowców czeka rewolucja. 3 sierpnia w centrum Gliwic zacznie obowiązywać strefa płatnego parkowania (SPP). Aby uniknąć zaskoczenia, już dziś warto zapoznać się z czekającymi nas zmianami. Z myślą o pytaniach i wątpliwościach, przygotowaliśmy dla Was przewodnik po płatnym parkowaniu.
W „Alfabecie strefy” znajdziecie wszystkie potrzebne informacje.

A jak abonament mieszkańca. Preferencyjna opłata przeznaczona wyłącznie dla osób zameldowanych (również tymczasowo, na okres zamieszkania) w granicach strefy płatnego parkowania (SPP). Prawo przysługuje na samochód bez względu na cel jego użytkowania (prywatny bądź służbowy), będący w posiadaniu, użyczeniu, najmie lub leasingu mieszkańca. Opłata roczna wynosi 120 zł. Jeżeli nie posiadamy statusu mieszkańca centrum, za parkowanie w SPP zapłacimy według cennika. Abonament mieszkańca udzielany jest na rok. Opłata daje prawo do parkowania na całym terenie SPP, niezależnie od rejonu zamieszkania posiadacza abonamentu. Patrz też F, S i W.
B jak bilety parkingowe. Opłaty zróżnicowano w ten sposób, by zachęcić do możliwie najkrótszego postoju. Droższe będzie parkowanie w okolicach Rynku (tzw. podstrefa A), niż poza obrębem Starówki (podstrefa B). I tak za pierwszą godzinę parkowania w podstrefie A zapłacimy 2,80 zł, za drugą 3,30 zł, za trzecią 3,90 zł, a za czwartą i piątą po 2,80 zł. Godzina postoju w podstrefie B kosztować będzie odpowiednio 1,60 zł, 1,90 zł, 2,20 zł, a za czwartą i piątą 1,60 zł. Istnieje możliwość zakupienia jednorazowo biletu na 5 godzin, który uprawnia do zajmowania miejsca przez cały dzień. Opłata całodniowa to 15,60 zł w podstrefie A i 8,90 zł w podstrefie B. Patrz też S.
Bilet wykupiony dla podstrefy A obowiązuje również w podstrefie B, opłacony w podstrefie B ważny jest tylko na jej obszarze.
Bilet, będący potwierdzeniem wniesienia opłaty za postój, umieszczamy za przednią szybą pojazdu. Bilet będzie posiadał informacje o numerze rejestracyjnym auta oraz okresie ważności opłaty.
Cennik przewiduje również możliwość wykupienia koperty (patrz K), biletu na postój chwilowy (patrz P) i wielodniowego ryczałtu (patrz R).
C jak cel. Celem SPP jest poprawienie dostępności centrum. Docelowo płatne parkowanie ma sprawić, że będzie nam łatwiej o wolne miejsce postojowe. W śródmieściu zmniejszy się ruch samochodowy, a powietrze będzie czystsze.
D jak drugie auto. Prawo do abonamentu ma każda osoba zameldowana w obrębie strefy, która posiada (ma w użyczeniu, wynajmie, leasingu) auto. Co ważne w przypadku gospodarstw wieloosobowych, przywilej dotyczy jednego samochodu na jedną osobę. Winiety potwierdzające wniesienie abonamentu będą zawierać numer rejestracyjny „opłaconego” pojazdu. Udokumentowanie sytuacji mieszkańca SPP wymaga przedstawienia dowodu osobistego, dowodu rejestracyjnego, oświadczenia o zameldowaniu (wnoszonego pod rygorem odpowiedzialności karnej), a w przypadku auta nie należącego do wnioskodawcy – kopii umowy użyczenia (najmu, leasingu), poświadczonej za zgodność z oryginałem.
Jeżeli nasz współmałżonek (dziecko) nie jest wpisane do dowodu rejestracyjnego jako współwłaściciel, a używa pojazd, należy ten fakt udokumentować. Sformalizować to można na dwa sposoby: ustanawiając współmałżonka współwłaścicielem auta albo dokonując na jego rzecz użyczenia samochodu. Patrz też A, F i W.
F jak firmowy samochód. Firmy i biura z siedzibą na terenie strefy mogą rozwiązać kwestię zachowania dostępności samochodów służbowych przy biurze na jeden trzech sposobów. Można płacić według stawek godzinowych (patrz B), wykupić kilkudniowy ryczałt (patrz R), opłacić miejsce na wyłączność (patrz K).
G jak gotówka. W chwili uruchomienia SPP za bilet parkingowy zapłacimy tylko w gotówce – bilonie lub banknotach. Parkomaty przyjmować będą monety o nominałach od 10 gr wzwyż oraz banknoty 10 -, 20 – i 50 – złotowe. W najbliższych miesiącach zostanie wprowadzona funkcja płatności kartą zbliżeniową, a docelowo również możliwość wnoszenia opłaty z wykorzystaniem telefonu komórkowego.
H jak hybryda. Posiadacze aut o napędzie hybrydowym traktowani są na równi z innymi użytkownikami pojazdów z silnikami spalinowymi.
Natomiast pojazdy z silnikami elektrycznymi, zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych, zwolnione są z opłat w strefie płatnego parkowania.
I jak informacja (o wolnych miejscach). Przy skrzyżowaniach w rejonie Urzędu Miejskiego pojawią się specjalne tablice (rodzaj elektronicznych znaków), które poinformują nas o wolnych miejscach na tym obszarze. Rozwiązanie znajdzie zastosowanie przy ulicach: Berbeckiego, Wybrzeże Wojska Polskiego, Wyszyńskiego i Pl. Piłsudskiego. W ich obrębie znajdzie się blisko 300 stanowisk postojowych. W przyszłości na wolne miejsce parkingowe kierować nas będą informacje udostępniane online w internecie lub przesyłane bezpośrednio na nasz smartfon.
K jak koperta. Cennik przewiduje opłatę za miejsce na wyłączność. Zryczałtowana opłata miesięczna za kopertę wynosi 600 zł.
M jak motocykl. Pozostawiając motor, rower czy skuter na terenie SPP nie musimy kupować biletu parkingowego. Wszystkie rodzaje pojazdów jednośladowych zostały zwolnione z opłat. Stawka zerowa dotyczy również pojazdów osób niepełnosprawnych oraz osób przewożących osoby niepełnosprawne, które parkują na stanowiskach do tego wyznaczonych i posiadają wymagane uprawnienia. Zwolnienie obejmuje również taksówki (w wyznaczonych dla nich miejscach postoju), autobusy, trwale oznakowane pojazdy Straży Miejskiej oraz samochody operatora SPP.
N jak „nadmiarowy” postój. Zator przy okienku w banku. Nieplanowana zwłoka związana ze sprawą w urzędzie, albo inne nieoczekiwane zdarzenie, które skutkuje przedłużeniem postoju ponad zakładany czas. Co wtedy zrobić? Dla uniknięcia opłaty karnej (patrz O) musimy przedłużyć bilet na dodatkowy czas postoju.
Na szczęście można to zrobić w dowolnym parkomacie w podstrefie, w której parkujemy, niekoniecznie tym najbliższym pozostawionego auta. Nawet jeżeli bilet nie został umieszczony w pojeździe, kontroler ma obowiązek sprawdzić status postoju. Na identyfikację pozwala numer rejestracji pojazdu, za który zapłacono opłatę parkingową.
Sytuacja zmieni się po wprowadzeniu płatności mobilnej. Wtedy będzie można zapłacić za wydłużony czas parkowania, nie ruszając się z kolejki. Niestety takiej możliwości nie będzie miała osoba, która pierwszy bilet wykupiła w parkomacie. Opłacenie parkowania gotówką i przez telefon to dwie odrębne formy kodowania i księgowania. Na obecną chwilę łączenie tych dwóch metod nie będzie możliwe.
O jak opłata. Bilet parkingowy należy kupować w tzw. PIAP-ach.
To wielofunkcyjne urządzenia, o podstawowym zastosowaniu parkomatu i infokiosku. Na terenie SPP działa ponad 100 PIAP-ów.
Opłatę za miejsce postojowe musimy uiścić z góry, przed rozpoczęciem parkowania. Każdorazowe wydłużenie czasu postoju nie wymaga wykupienia nowego biletu w parkomacie, a jedynie jego wydłużenie. Należy jednak tego dokonać, nim upłynie ważność wykupionego czasu parkingowego. (patrz N).
Karą za brak biletu jest opłata dodatkowa w wysokości: 20 zł – jeżeli karę zapłacono do 7 dni od dnia nieuiszczenia opłaty podstawowej lub 50 zł – w razie wniesienia jej po tym terminie.
Opłatę dodatkową w wysokości 20 zł można wnieść bezpośrednio gotówką w parkomacie, biurze operatora Strefy Płatnego Parkowania (Śląska Sieć Metropolitalna sp. z o.o., ul. Bojkowska 37/3) lub w formie przelewu na rachunek bankowy.
W razie przekroczenia 7-dniowego terminu sprawa trafi do Zarządu Dróg Miejskich, który pobierze płatność w trybie postępowania egzekucyjnego.
P jak postój chwilowy. Kurier z przesyłką, dostawa pizzy, paczka z zakupami przez internet. A z drugiej strony nasze „szybkie” zakupy. Każda z tych sytuacji związana jest z krótkotrwałym zaparkowaniem pojazdu. Niezależnie od tego, jak krótka będzie to chwila, postój wymaga uiszczenia opłaty. Jeśli czas parkowania nie przekroczy 15 minut, opłata wyniesie 0,70 zł w przypadku podstrefy A i 0,40 zł w przypadku podstrefy B.
R jak ryczałt. Zasady SPP dają nam możliwość wykupienia zryczałtowanej opłaty postojowej. To rozwiązanie dla osób często i regularnie odwiedzających centrum z powodów osobistych bądź zawodowych, którym przyczyny formalne (nie mieszkają w śródmieściu), nie pozwalają korzystać z abonamentu. Identycznie jak w przypadku ryczałtu dla mieszkańca, opłata wielodniowa związana jest ze wskazanym pojazdem, nie okazicielem.
Bilet ryczałtowy można wykupić na minimum 5 dni, maksymalnie na rok. Wysokość opłaty stanowi iloczyn dni pobierania opłaty i stawki dziennej, która dla podstrefy A wynosi 13 zł, a dla podstrefy B – 7,50 zł. Opłaty przyjmowane są wyłącznie w kasie operatora SPP przy ul. Bojkowskiej 37/3, a potwierdzeniem jest winieta do przyklejenia na przedniej szybie samochodu (patrz W).
Na chwilę obecną nie ma możliwości wykupienia ryczałtu na dowolnie wybrane dni. Winieta będzie ważna w terminie od dnia, do dnia. Niewykorzystane dni w tym okresie „przepadają”. Soboty, niedziele i święta nie są wliczane do ryczałtu. Trwają prace nad systemem, który pozwoli opłacać wskazane dni.
S jak strefa. Strefa płatnego parkowania będzie obowiązywać tylko w godzinach 10 – 18 i tylko w dni robocze, od poniedziałku do piątku. Centrum zostało podzielone na dwie podstrefy: A (okolice Rynku) i B (obszar centrum z wyłączeniem Starego Miasta). Bilet (ryczałt) wykupiony na postój w podstrefie B daje prawo zmienić miejsce postoju tylko w podstrefie B. Na podstawie biletu parkingowego wykupionego na postój w podstrefie A można zmienić miejsce postoju w podstrefie A i podstrefie B. Abonament mieszkańca uprawnia do parkowania na obszarze całej strefy płatnego parkowania.
Sz jak szyba samochodu. Przednia szyba samochodu jest miejscem do umieszczania winiet i odcinków biletu z parkomatu.
T jak tereny wyłączone. Strefa płatnego parkowania obejmuje jedynie wydzielone stanowiska postojowe w obrębie dróg publicznych na terenie centrum. Wyłączone są z niej posesje prywatne, na przykład podwórka lub parkingi należące do wspólnot mieszkaniowych. Do SPP nie należą również stanowiska pozbawione oznakowania dla miejsc postojowych zgodnego z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z 23 grudnia 2003 r., w sprawie warunków technicznych dla znaków i warunków ich umieszczania na drogach. Oznacza to, że miejsca nie zakwalifikowane do SPP są zwolnione z opłat.
W jak winieta. Potwierdzeniem wykupienia abonamentu mieszkańca (patrz A) bądź biletu wielodniowego (patrz R) jest winieta. Za opłaty zryczałtowane zapłacimy wyłącznie w kasie operatora SPP (ul. Bojkowska 37/3, pok.001 na parterze). Na miejscu dostępne są niezbędne formularze i wnioski.
Dokumentami upoważniającymi do nabycia abonamentu są: dowód osobisty i dowód rejestracyjny wnioskującego, oświadczenie, złożone pod rygorem odpowiedzialności karnej, o zameldowaniu przy ulicy, na której wyznaczono SPP, a w przypadku pojazdów użytkowanych w ramach umowy leasingowej, najmu lub użyczenia – dodatkowo kopii tej umowy poświadczonej za zgodność z oryginałem.
Winieta wystawiana będzie na konkretny, wskazany przez wnioskodawcę pojazd. Należy ją umieścić na przedniej szybie samochodu. Kontrolerzy SPP będą codziennie kontrolować ważność dokumentów za pomocą mobilnych czytników.
W przypadku braku winiety należy uiścić opłatę za postój według cennika godzinowego.
Z jak znaki. Płatne stanowiska postojowe będą oznakowane zgodnie
z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z 23 grudnia 2003 r., w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach. Miejsca parkingowe wyznaczone są znakami D-18 z tabliczkami T-30 (parkowanie skośne, równoległe, prostopadłe, na jezdni, na chodniku, pół na pół) oraz tabliczkami T-3a. Patrz T.

—
Podstawa prawna SPP:
Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 2015 poz.460).
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 grudnia 2003 r., w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (Dz.U. 2003 nr 220 poz. 2181).
Uchwała nr XXVI/506/2012 Rady Miasta Gliwice z dnia 25 października 2012, w sprawie określenia strefy płatnego parkowania na drogach publicznych oraz zasad pobierania opłat za parkowanie na terenie miasta Gliwice.
Uchwała nr V/80/2015 Rady Miasta Gliwice z dnia 26 marca 2015, o zmianie Uchwały Nr XXVI/506/2012 Rady Miejskiej w Gliwicach z dnia 25.10.2012 r. w sprawie określenia strefy płatnego parkowania na drogach publicznych oraz zasad pobierania opłat za parkowanie na terenie miasta Gliwice.
Uchwała nr VII/133/2015 Rady Miasta Gliwice z dnia 18 czerwca 2015, w sprawie zmiany Uchwały Nr XXVI/506/2012 Rady Miejskiej w Gliwicach z dnia 25.10.2012 r. w sprawie określenia strefy płatnego parkowania na drogach publicznych oraz zasad pobierania opłat za parkowanie na terenie miasta Gliwice.